Bambus, sosna i śliwa to rośliny często sadzone w tradycyjnych chińskich ogrodach. Razem nazwane zostały “the three friends of winter”. To trzech przyjaciół zimy, którzy pozostają sobie wierni nawet w najtrudniejszych chwilach.
Bambus, sosna i śliwa – trzech przyjaciół zimy
W tej trójce bambus jest wzorem dżentelmena. Ugina się elegancko pod wiatrem zmian, ale nigdy nie porzuca swoich ideałów. Pochyla się nisko, ale nie pozwala się złamać. Zaraz po burzy dżentelmen odzyskuje pierwotną postać. Ponadto w Chinach ze względu na pustkę w środku łodygi bambus symbolizuje tolerancję i otwartość umysłu.
Sosna jest podziwiana ze względu na swoją długowieczność i siłę. Ceniona jest również dlatego, że podobnie jak bambus pozostaje zieloną zimą. Od wieków sosna jest w Chinach uznawana za symbol długiego życia.
Śliwa zaś to konkretniej Prunus mume, zwana też kwitnącą morelą japońską. Nie jest to w rzeczywistości ani prawdziwa śliwa, ani morela, ale podobnie jak one należy do rodziny Prunus. Prunus mume szanowana jest z uwagi na wczesne kwitnienie, a ponadto jest to najdłużej żyjące kwitnące drzewo wśród drzew owocowych. Swoją elegancją przyćmiewa ponurość zimy. Stąd jest metaforą wewnętrznego piękna i jego pokornej manifestacji w ekstremalnych warunkach.
W chińskiej tradycji kulturowej wysoko ceniono i nadal ceni się długie życie, dlatego sadzono obok siebie sękatą śliwę i długowieczną sosnę – jako symbol wiecznej przyjaźni. Źdźbła bambusa nie żyją tak długo, ale Chińczycy wiedzieli, że jeden bambus może stać się całym gajem. Co prawda bambus po kwitnieniu zamiera, jednak wiele z nich kwitnie tylko raz na sto lat, dlatego także one są cenione z powodu swojego długiego życia.
Chińskim ideałem człowieka jest osoba, która jest czysta jak kwiat śliwy, silna jak sosna i giętka jak bambus. Podziw, jakim Chińczycy darzą te rośliny, wynika z tego, iż potrafią one wytrzymać i rozwijać się nawet w ekstremalnych warunkach.
Trzech przyjaciół zimy, a duchowość
Trzej zimowi przyjaciele są także związani z postaciami Buddy, Konfucjusza i Lao-Tsy
Budda zmarł w gaju. Prawdopodobnie nie był to gaj sosnowy, ale to właśnie gaje sosnowe przypominały Chińczykom o tym wydarzeniu, dlatego sosna symbolizuje Buddę.
Postać Konfucjusza była reprezentowana przez bambus. Roślina ta ma specyficzny system korzeniowy, w którym wiele jednostek składa się na jedną roślinę, stąd symbolizować miał on pokojowe współdziałanie społeczeństwa.
Lao-tsy zaś miał narodzić się pod drzewem śliwy, dlatego miało ono oznaczać właśnie jego.
Bambus, sosna i śliwa stały się ważnymi dla chińskiej kultury tradycyjnej symbolami. Zachęcały to wytrwania w niedoli, dostarczając inspiracji przez pociechę i determinację. Z tego względu trzej zimowi przyjaciele stali się tematem podejmowanym w sztuce, głównie w malarstwie i kaligrafii. Poniżej jeden z wielu przykładów dzieł, których tematem jest “three friends of winter”.
